Dlaczego warto zobaczyć Wały Chrobrego w Szczecinie Szczecin Wały Chrobrego
Historia Wałów Chrobrego w Szczecinie
Wały Chrobrego, znane jako jedna z najpiękniejszych promenad w Polsce, to reprezentacyjny taras widokowy w Szczecinie, który od ponad stu lat pełni rolę wizytówki miasta. Jego historia zaczyna się na początku XX wieku, kiedy to na terenie dawnych umocnień pruskich, za zgodą cesarza Wilhelma II, postanowiono stworzyć imponujące założenie architektoniczne.
1. Powstanie projektu – idea stworzenia promenady:
Na przełomie XIX i XX wieku Szczecin przeżywał intensywny rozwój gospodarczy i urbanistyczny. Miasto rozrastało się jako ważny ośrodek handlowy i portowy, zyskując coraz większe znaczenie w Niemczech. Pomysł przekształcenia terenu dawnych fortyfikacji pruskich na nadodrzańskim wzgórzu w elegancką promenadę powstał w 1901 roku z inicjatywy nadburmistrza Hermanna Hakena, który zainspirował się europejskimi projektami miast parkowych i reprezentacyjnych bulwarów. Aby stworzyć przestrzeń godną nowoczesnego, prężnie rozwijającego się miasta, zdecydowano się zatrudnić doświadczonego architekta Wilhelma Meyera-Schwartau, który wcześniej pracował przy projektach urbanistycznych na terenie Niemiec.
2. Realizacja projektu – narodziny nowoczesnych Wałów:
Prace nad budową Wałów Chrobrego rozpoczęły się w 1902 roku i trwały aż do 1913 roku. Całość projektu objęła 500-metrową promenadę położoną 19 metrów nad poziomem Odry, składającą się z rozległych tarasów, eleganckich schodów, rzeźb i klombów. Sercem założenia stały się monumentalne schody, które umożliwiały spacerowiczom dojście aż nad rzekę. Dla ożywienia estetyki tarasu wprowadzono elementy dekoracyjne – lampy, fontanny, a także posągi mitycznych postaci morskich, które do dziś stanowią nieodłączny element architektury promenady. Wały Chrobrego otaczały także budynki o funkcjach kulturalnych i administracyjnych, w tym siedziba Muzeum Miejskiego (obecnie Muzeum Narodowe), budynek Rejencji (obecnie Urząd Wojewódzki) i gmach Akademii Morskiej.
3. Symbol nowoczesności i prestiżu miasta
Wały Chrobrego szybko stały się symbolem nowoczesnego, prestiżowego Szczecina i wizytówką miasta. Z uwagi na swoje imponujące położenie nad Odrą i widok na port oraz stocznię, promenada pełniła funkcję reprezentacyjną, a zarazem stała się popularnym miejscem spotkań mieszkańców i turystów. Pięknie zaprojektowane tarasy, ozdobione rzeźbami oraz zielenią, doskonale wpisywały się w styl eklektyczny, popularny w okresie secesji. Znajdujące się w pobliżu gmachy rządowe i kulturalne nadawały miejscu charakter centrum życia społecznego i kulturalnego.
4. Zmiany i zniszczenia podczas II wojny światowej:
W okresie II wojny światowej Wały Chrobrego, jak większość Szczecina, ucierpiały na skutek bombardowań alianckich. Choć promenada przetrwała działania wojenne, niektóre budynki i dekoracje uległy uszkodzeniu. Po wojnie Szczecin znalazł się w granicach Polski, a Wały Chrobrego przeszły pod polską administrację. Mimo zmian, jakie zaszły w mieście, promenada pozostała jednym z najważniejszych symboli i miejsc reprezentacyjnych miasta.
5. Wały Chrobrego po wojnie – kontynuacja i renowacja
Po wojnie, już jako część Polski, Wały Chrobrego zostały poddane renowacjom, które miały przywrócić promenadzie dawny blask. Pomimo trudności w powojennej rzeczywistości, zachowano oryginalny układ przestrzenny tarasów i większość elementów dekoracyjnych. Nazwa promenady, pierwotnie nazwana Hakenterrasse (Tarasy Hakena) na cześć burmistrza Hermanna Hakena, została zmieniona na Wały Chrobrego – upamiętniając polskiego króla, Bolesława Chrobrego.
Dzisiaj Wały Chrobrego to nie tylko ważne miejsce spacerów, ale także przestrzeń wydarzeń kulturalnych i festiwali. Ich wyjątkowe położenie i piękna architektura przyciągają corocznie tysiące turystów, a panoramy rozciągające się z tarasów na port i Odrę stanowią jedne z najbardziej rozpoznawalnych widoków w Polsce.
Wały Chrobrego, od momentu powstania aż po dzień dzisiejszy, pozostają wyjątkowym świadectwem historii i architektonicznym skarbem Szczecina. Są symbolem wielokulturowego dziedzictwa miasta, które przez stulecia przechodziło przez różne okresy i zmiany, a jednak udało mu się zachować wyjątkowy, reprezentacyjny charakter.
